هزاره ها وسلاطین ابدالی
هزاره ها وسلاطین ابدالی
هزاره ها در دو صد سال اخیر
تاریخ هزاره ها
سه عنوان جالب وخواندنی،هرکدامش به مزاق علاقه مندان، خوب ومورد پسند آمد لایک وکمنت بدهند.
نوت :
نوشته های که چهل سال قبل در مشهد در دوران تحصیل جمع آوری نموده بودم وسالها درگوشه کتابچه ام همچنان پنهان مانده بود وعنقریب به زباله دان تاریخ سپرده شده بود.سالها در خانه دوست عزیز مان جناب مرحوم حجت الاسلام عبدالله ناصری بود وبعد توسط آقای حاج احمد احمدی دره صوفی به افغانستان آورده شد وباردیگر توسط خانواده گرامی ام به مشهد انتقال داده شد.
اول ازهمه دوستان تشکری می کنم به خصوص فداکاری آقای حاج احمد احمدی دره صوفی که ازگم شدن این نوشته ها جلوگیری نمود.
اینک آن نوشته هارا آهسته وپیوسته خدمت دوستان گرامی تقدیم می دارم.این نوشته محصول سالها رنج وزحمت درکتابخانه استان قدس رضوی بود که در آن شرایط تحصیل وبا سن جوانی جمع آوری نموده بودم وبا عشق وعلاقه وافر آنها را یاداشت نموده بودم ومتاسفانه به اثر کم تجربه گی اکثر کتابها به شکل صحیح طبق روال امروزی معلومات ابتدایی ان جمع اوری نه شده وضرورت به بازنگری دارد.افسوس که آن شرایط هرگز بازگشت ننمود واینک آن نوشته های پراکنده را خدمت همه علاقه مندان تاریخ هزاره ها تقدیم می نمایم.از احمد خان ابدالی شروع می کنم که احمد خان کی بود وچگونه به قدرت رسید ونادر افشار چه خیانتی به هزاره ها نمود؟
علیرغمی که نادر افشار ترکمن بود اما متاسفانه زمینه مقدمات تحولاتی را آماده ساخت که نتیجه ان تا امروز دامنگیر مردم هزاره است وهزاره ها از آن ناحیه تا امروز ضربه خورده ومی خورد.ان خیانت تاریخی را نادر شاه افشار درحق هزاره ها نمود. پس بیایید تاریخ را ورق بزنیم:
۱. احمد خان ابدالی وهزاره ها
شجره نامه احمد خان
احمد خان ولد محمد زمان خان ولد دولت خان ولد سرمست خان ولد شیرین خان ولد خواجه خضرخان ولد اسدالله خان ( معروف به سدو) ولد عمرولد معروف ولد بهلول ولد گنی ولد بامی ولد حبیب ولد پوپل ولد زیرک (به نقل از کتاب تیمورشاه درانی ).
سلسله سدوزایی یک شعبه از سلسله فوفلزایی است. که به جهت حکومت این خاندان درافغانستان شهرت یافته واین خاندان در زمان اسدالله خان معروف به سدوزایی شده واسدالله را سدو گفته اند واولاد اورا سدوزایی گفته اند.( کتاب تیمورشاه درانی)
نویسنده کتاب تیمورشاه درانی درادامه چنین می نویسد : ( بدانکه در طرز تکلم مردم افغان که در الفاظ واسما همیشه اختصار می کندابوالفضل را به ابوالپضل واخیرا به فوفل وپوپل کرده اند).
در ادامه نویسنده مذکور چنین اضافه می کند: ( اسدالله به سدو شهرت یافته وطوری که در زبان فارسی زاد میگویند در پشتو عین همین کلمه به زی ترجمه وافاده می کند.شهرت خاندان سدوزایی در میان قوم فوفلزایی به لحاظ خاندان سلطنتی شمرده شد در الفاظ عامه وکتب تواریخ مشتهرگشت.( کتاب تیمورشاه درانی ص ۴۶)
احمد خان کی بود ؟
بنا به نوشته کتاب وقایع وسوانح افغانستان به نقل از کتاب سراج التواریخ چنین آمده است:
( نیاکان احمد خان متوطن ومتمکن ملتان بوده ولادت وی درآنجا صورت گرفته وبنا به بعضی ملحوظات در کودکی با پدرش محمد زمان خان در قندهار واز آنجا وارد هرات گردیده ومسکن گزین هرات شده است.بعد از مدتی با برادرش ذوالفقار خان گرفتار قید غلجاییها شد ودر قندهار زندانی بود تا زمانی که نادر افشار قندهار را فتح نمود واحمد خان را از حبس نجات داد.
یاهو
عبدالمومن طلوع
۱۴/ جوزا ۱۴۰۴
مشهدمقدس
